تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis)؛ وقتی اقتصاد حرف می‌زند و بازار واکنش نشان می‌دهد

درک نیروهای اقتصادی و مالی که پشت حرکت بازارها قرار دارند

تحلیل بنیادی چیست؟

تحلیل بنیادی هنر بررسی متغیرهای اقتصادی، مالی و سیاسی است تا بتوان جهت احتمالی حرکت بازار را تشخیص داد. در این سبک تحلیل، معامله‌گر تمرکز خود را روی داده‌های کلیدی، گزارش‌ها، سیاست‌های بانک‌های مرکزی و شاخص‌های اقتصادی می‌گذارد؛ همان عواملی که می‌توانند نمودارها را در چند ثانیه دگرگون کنند.

اگر تحلیل تکنیکال زبان نمودار باشد، تحلیل بنیادی دلیل رفتار بازار است؛ اینکه چرا بازار هیجان‌زده، عصبی یا آرام شده است.

۱) نرخ بهره؛ فرمانده اصلی بازار

نرخ بهره یکی از مهم‌ترین متغیرهایی است که مسیر بازارهای مالی را تعیین می‌کند. زمانی که بانک مرکزی نرخ بهره را تغییر می‌دهد، بسیاری از بازارها واکنش فوری نشان می‌دهند.

• نرخ بهره بالاتر یعنی پول گران‌تر
• ارز کشور قوی‌تر می‌شود
• بازار سهام معمولاً تحت فشار قرار می‌گیرد
• طلا تمایل به افت پیدا می‌کند

دلیل این رفتار مشخص است: سرمایه‌گذاران به دنبال بازده بیشتر هستند و سرمایه را به سمت ارزی می‌برند که نرخ بهره بالاتری دارد. به همین دلیل نشست‌های FOMC می‌توانند تنها در چند ثانیه جفت‌ارزها را ده‌ها تا صدها پیپ جابه‌جا کنند.

۲) تورم؛ مهم‌ترین دغدغه بانک‌های مرکزی

شاخص‌هایی مانند CPI و PPI میزان افزایش قیمت‌ها را نشان می‌دهند. اگر تورم بالا باشد، بازار انتظار دارد بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش دهد.

• ارز قوی‌تر می‌شود
• بازار اوراق بالا می‌رود
• طلا معمولاً افت می‌کند
• ریسک‌گریزی افزایش می‌یابد

گزارش CPI از جمله اخباری است که معمولاً بازار قبل از انتشار آن با احتیاط کامل رفتار می‌کند.

۳) گزارش اشتغال غیرکشاورزی آمریکا (NFP)

NFP یکی از مهم‌ترین داده‌های اقتصادی جهان است و در اولین جمعه هر ماه منتشر می‌شود. این گزارش نشان‌دهنده وضعیت اشتغال در آمریکا است و تأثیر مستقیمی بر دلار دارد.

• اگر NFP قوی باشد: دلار تقویت می‌شود و طلا و دارایی‌های ریسکی معمولاً افت می‌کنند.
• اگر NFP ضعیف باشد: دلار تحت فشار قرار می‌گیرد و بازارهای ریسکی تقویت می‌شوند.

اهمیت این گزارش به حدی است که بسیاری از معامله‌گران در دقایق نزدیک به انتشار حتی تمایلی به باز کردن یا بستن معاملات ندارند و ریسک را بالا می‌دانند.

۴) شاخص PMI؛ حسگر پیش‌نگر اقتصاد

PMI یکی از بهترین شاخص‌های آینده‌نگر درباره وضعیت فعالیت اقتصادی است. بالای ۵۰ بودن آن نشانه رشد اقتصادی است و کمتر از ۵۰ نشانه انقباض.

• PMI قوی باعث تقویت ارز کشور می‌شود.
• PMI ضعیف نگرانی در بازار ایجاد می‌کند و معمولاً باعث فشار فروش در دارایی‌های ریسکی می‌شود.

۵) داده‌های دیگری که بازار را تکان می‌دهند

• GDP: شاخص رشد اقتصادی؛ عدد بالاتر به معنای ارز قوی‌تر است.
• Retail Sales: نشان‌دهنده قدرت مصرف‌کننده؛ داده‌ای بسیار مهم به‌ویژه برای آمریکا.
• Consumer Confidence: سطح اعتماد مصرف‌کننده را نشان می‌دهد.
• Jobless Claims: روند کوتاه‌مدت بازار کار را نمایش می‌دهد.
• سخنرانی رؤسای بانک‌های مرکزی: حتی یک جمله می‌تواند بازار را به شدت دچار نوسان کند.

۶) تحلیل بنیادی در عمل؛ چرا ضروری است؟

هیچ معامله‌گر حرفه‌ای تنها با یک نمودار معامله نمی‌کند. داده‌های اقتصادی می‌توانند در چند لحظه تمامی تحلیل‌های تکنیکال را بی‌اثر کنند. ترکیب تحلیل بنیادی و تکنیکال به معامله‌گر کمک می‌کند:

• تشخیص دهد چه زمانی بازار آماده نوسان شدید است.
• دلیل پشت حرکات قیمت را درک کند.
• تصمیم‌های منطقی‌تر و کم‌ریسک‌تر بگیرد.

جمع‌بندی

تحلیل بنیادی یعنی درک منطق اقتصاد جهانی و شناخت متغیرهایی که رفتار بازار را شکل می‌دهند. هر بار که یک داده مهم منتشر می‌شود، بازار واکنش نشان می‌دهد. نرخ بهره، تورم، NFP، PMI و سایر شاخص‌ها در نهایت تعیین می‌کنند ارز، طلا، سهام یا رمزارز به کدام سمت حرکت کنند. معامله‌گری که این داده‌ها را بشناسد، بازار برایش قابل‌درک و قابل پیش‌بینی‌تر می‌شود.